İnsan olmak - Engin Geçtan

Geleneksel toplumlarda davranışların çoğu diğer insanların beklentilerini karşılamak için yapılır. Dostlar,düşmanlar ve insanın önem verdiği diğer kişiler, onun benliğini bicimlendirirler. Çağdaş toplumlar ise insanın varoluşundan haberdar olabilmesine ve kendi iç yaşantısı doğrultusunda yaşamasına öncelik tanır. Bir başka deyişle, bir insanın gerçek kimliği, yaşadığı olayların ne olduğuna değil, o olayların kişi tarafından nasıl yaşandığına göre belirlenir. Kendisini geleneksel değerlerde yönetmeye alışagelmiş insanlar birden bundan yoksun bırakılıp, kendi varoluş sorumluluğu ile yüzleşmek zorunda kalirsa, kimlik bunalımı denilen olguyu yaşaması kaçınılmaz olur. Hızlı toplumsal değişimin oynak kuralları insanı çabuk karar alma zorunda bırakır. Oysa özgürce seçim yapma konusunda çağdaş dünyanın koşullarına hazırlıklı olmayan kişiler ancak,alışagelmiş, onaylanacağı önceden belirlenmiş kurallara uygunluğu saptanmış kararları verebilirler. Bu bir üst otoritenin (baba,kurum, töre, tanrı) kararlarını yinelenmekten öteye gitmeyen, esneklikten ve yaratıcılıktan yoksun bir olgudur. Dolayısı alışılagelmişin dışında bir durumla karşılaştıklarında paniğe kapılmaları da doğaldır.

Engin Geçtan - İnsan Olmak s.25